سرويس

به جريان انداختن توپ از محل مجاز زمين توسط يک بازيکن بر طبق مقررات خاص ”سرويس“ ناميده مى‌شود.

براى فراگيرى هرچه بهتر فنون بايد از همان ابتدا آموزش تمرينات به‌صورت هدف‌دار ارائه شود، خصوصاً براى سرويس اين قاعده از اولويت بيشترى برخودار است. نکته مهم دقت در اندازه پرتاب توپ مى‌باشد. زيرا چنانچه پرتاب توپ بيش از اندازه يا برعکس صورت گيرد حداقل سرويس زننده با دو مشکل مواجه مى‌شود:

۱. همزمانى مطلوب بين دست ضربه و توپ حاصل نمى‌شود.

۲. محل موردنظر توپ (زير و پشت آن) دقيقاً براى وارد کردن ضربه شناسائى نمى‌شود.

انواع سرويس

الف . سرويس ساده:

ساده‌ترين نوع سرويس در واليبال سرويس ساده است، ولى بايد توجه داشت چنانچه در اجراء اين مهارت به اصول تکنيکى آن توجه نشود، فراگير نخواهد توانست اين سرويس را به‌طور صحيح اجراء نمايد. بنابراين لازم است در هنگام اجراء فن به اين نکات توجه شود:

- افراد راست دست، پاى چپ خود را در جلو قرار مى‌دهند و افراد چپ دست عکس اين حالت را رعايت مى‌کنند.

- براى تعادل بيشتر لازم است با خم کردن مفصل زانوها مرکز نقل را به زمين نزديک کرد.

- اندازهٔ پرتاب توپ بايد به نحوى باشد که بين اجراء ضربه و رها شدن توپ همزمانى به‌وجود آيد.

- بالاتنه به سمت جلو متمايل و با دست کاملاً کشيده به توپ ضربه وارد مى‌شود.

- دقت کنيد که ضربه بايد به زير توپ و متمايل به پشت آن و با سطح بيشتر دست (کف و انگشتان) به توپ وارد شود.

- در هنگام اجراء سرويس از انتقال وزن بدن از پاى عقب به پاى جلو استفاده شود. (تصوير زير) شما را در زدن ضربهٔ صحيح کمک مى‌کند. 

ب .سرويس تنيسى (آبشارى):

اين سرويس در وضعيت‌هاى مختلف قابل اجراء است: در حالت ثابت، در حال حرکت و به‌صورت پرش.

براى اجراء اين فن در وضعيت ثابت (در جا) مى‌توان به اين موارد توجه داشت:

- وضعيت ايستادن فراگير و شيوهٔ خم کردن پا از مفصل زانو مانند سرويس ساده مى‌باشد.

- ارتفاع پرتاب توپ براى ايجاد همزمانى و هماهنگى بين دست ضربه و توپ به اندازهٔ طول دست به اضافه قطر توپ (۲۰ سانتى‌متر) مى‌باشد.

- پس از پرتاب توپ به هوا، دست عقب مى‌رود و بدن نسبت به تور داراى قوس محدّب است. ولى در هنگام زدن ضربه عکس اين حالت اتفاق مى‌افتد، يعنى بدن سرويس‌زننده از حالت محدب به مقعر تغيير وضعيت مى‌دهد.

- در لحظه ضربه زدن به توپ، دست کاملاً مستقيم و بدون هيچ زاويه‌اى در مفصل آرنج اين فن اجراء مى‌شود. دست سرويس‌زننده به بالاى توپ و متمايل به پشت آن اصابت مى‌کند. 

- مى‌توان در حالت طبيعى از همه قسمت‌هاى دست (مچ، کف و پنجه‌ها) براى ضربه‌ زدن به توپ استفاده کرد.

- نکتهٔ مهم نحوهٔ پرتاب توپ است. اين پرتاب بايد کاملاً در مسير حرکت دستِ ضربه باشد. در غير اين صورت سرويس را نمى‌توان به محل دلخواه ارسال کرد. تصویر زير مراحل اجراء اين سرويس را نشان داده است. 

مراحل اجرای سرویس چکشی(تصویری)

برای اجرای سرویس پشت خط سرویس ایستاده (یک پا جلو یک پا عقب) توپ را در دست غیر ضربه نگه میداریم. توپ را کمی جلوتر از جایی که ایستاده ایم ( یک قدم جلوتر) پرتاب میکنیم. چشم ها توپ را دنبال میکنند دستی که قرار است ضربه به توپ وارد کند به عقب رفته تا نیروی لازم برای زدن توپ به دست آورند سپس دست را به سمت توپ حرکت داده دربالاترین نقطه با تمام کف دست به توپ ضربه میزنیم. پایی که در ابتدای حرکت عقب بود بعد از ضربه به سمت جلو می آید ادامه حرکت دست نیز به سمت تور و سمت مخالف بدن خواهد بود.

ج .سرویس پرشی ( Jump Serve )

سرویس پرشی یا به تعبیری شلیک از راه دور از جمله حرکات دیدنی در حین یک مسابقه والیبال است. این سرویس مخصوص بازیکنانی است که ترسی از زدن سرویس ندارند.

مراحل مختلف این نوع سرویس :

۱- به اندازه سه ۳ گام بلند از خط انتهایی زمین فاصله میگیریم.

۲- برای حرکت یک گام بلند با پای چپ به جلو میگذاریم.

۳- هنگام گام دوم توپ را به هوا پرتاب میکنیم. سعی شود هنگام پرتاب توپ توپ را به حالت دورانی یا چرخان بو جلو پرتاب کنیم که هنگام ضربه زدن به توپ چرخش توپ به سمت جلو بیشتر باشد مانند حالت ابشار ( Top Spin ).

- گام سوم را برمیداریم پای راست را به پشت پای چپ قرار میدهیم و می پریم. سع شود حین پرش تعادل حفظ شده و پرش مناسبی داشته باشیم تا به توپ رسیده و ضذبه بزنیم.

۵- با مچ دست به وسط توپ ضربه میزنیم و با انگشتان به بالای توپ . که توپ حالت چرخش به جلو داشته باشد.

۶- بعد از زدن ضربه روی خط یا درون زمین فرود می آییم.

10 کلید موفیقت در سرویس زدن 

1-خوب تمرکز کنید.

به محض اینکه برای سرویس به عقب زمین حرکت می کنید، خود را آرام و هدف خود را مشخص کنید و حالت صحیح بدن و موقعیت زمین را قبل از نگاه کردن به داور به دست آورید.

2-محکم و منسجم باشید.

یک روش عملکرد را برای خود داشته و آنرا اجرا کنید.

3-موقعیت توپ و بازو و هدف خود را مشخص و در یک خط قرار دهید.

قبل از چرخش توپ با بازوی ضربه زننده، موقعیت توپ را مشخص و انرا با بدن و هدف خود در یک خط قرار دهید.

4-پاها را بررسی کنید .

پاها باید با هدف شما در یک خط قرار گیرید.

5-افزایش تحرک

جایی برای حرکت به سمت توپ برای خود گذاشته و وزن بدن را به آن منتقل کنید.

6-کنترل  چرخش

همه چیز به دقت جاگیری چرخش توپ در خط مستقیم با بازو و دست شما بستگی دارد.

7-هدف بلند

در زمان رسیدن به توپ و ضربه مطمئن شوید که ان را نزدیک یا بالای تور می زنید.

8-ضربه زدن به جلو

برای حداکثر قدرت و دقت توپ را در جلو و خط شانه های خود بگیرید.

9-تماس و ضربه

مطمئن شوید که تماس سختی با توپ داشته و از دست بسته یا باز ، بسته به نوع سرویس خود استفاده کنید.

10-ضربه به توپ را ادامه دهید.

همیشه به دنبال ضربه ، دست و وزن بدن را ادامه و انتقال دهید تا سرویس به حداکثر قدرت برسد.

خطاهاي سرويس:

1) مدت زمان سرويس از سوت داور ۸ ثانيه مي باشد.

2) جا نگرفتن در منطقه سرويس.

3) پاي سرويس زننده روي خط قرار مي گيرد.

4) با دو دست يا سر و پا بزند.

4) رعايت نكردن چرخش.

6) رها نكردن توپ هنگام زدن سرويس

نکاتی درباره دریافت سرویس در والیبال
توضیح عکس :
برای دریافت سویس صبرکنید. بازوها از بدن جدا. چشمها به سرویس زن. پاها محکم و اماده حرکت در مسیر توپ باشند.

دریافت سرویس
به محض انکه بازیکن سرویس را دریافت کرد شما کلید موفقیت حمله تیم خود را در دست دارید. یک پاس مستقیم خوب و بلند از شما نهایت انتخابهای حمله را به پاسور خواهد داد از انجا که کیفیت پاس شما کاهش یافته انتخابهای حمله هم کاهش می یایند. مربی شما می تواند در پیشرفت تکتیکتان کمک کند ولی اجرای ان در موقعیت بازی به عهده خودتان است.
 دریافت اول
۱- ایا آماده اید ؟
مطمئن شوید که برای دریافت سرویس آماده اید زمانیکه به موقعیت دریافت خود می رود یک چشمتان به سرویس زن باشد. با بحث پیرامون آخرین رفت و برگشت توپ کارتان را خراب نکنید.

2- آخرین بار چه اتفاقی افتاد؟
با توجه با بازیکنی که توپ را به طرف شما سرویس می کند سعی کنید ویژگیهای سرویس را به یاد آورید. ایا همه سرویس ها به قسمت مشابهی از زمین آمده اند؟
3- دیدگاه روشنی داشته باشید.
اطمینان حاصل کنید که دیدگاه روشنی از سرویس دارید به ویژه اگر در خط دریافت هستید که شامل کار گروهی بازیکنان با هم است.
۴- به پاها و شانه ها نگاه کنید.
مسیر پاها و شانه های سرویس را چک کنید چرا که معمولا مسیر سرویس را تعیین می کنند.
۵- به پاسور خودتان نگاه کنید.
مطمئن شوید می دانید انها برای وضعیت پاس دادن چه مسیری اتخاذ خواهند کرد و نیز چه پاسی به هر یک از مهاجمین می دهند.
۶- خجالت نکشید . توپ را در خواست کنید.
وقتی توپ سرویس به بلندترین نقطه رسید توپ را درخواست و به منطقه ای که می خواهید توپ را بازی کنید حرکت نمایید. اگر بازیکن دیگری درخواست توپ کرد به منطقه خود حرکت و اورا پوشش دهید تا توپ را خراب نکند.
۷- زاویه بگیرید.
شما باید زاویه پاس را به سمت پاسور تغییر دهید بنابراین سعی کنید قبل از بازی خود را به منطقه خودتان برسانید.
۸- سازگار باشید.
سرویس ها می تواند در اخرین لحظه شیب برداشته و تغییر مسیر دهند بنابراین تصور نکنید که برای تماس با توپ وضعیت بدن و دست و زمین درستی دارید.
برای اخرین تصمیم گیری آماده باشید.
۹- ارتباط چشمی پیدا کنید.
به محض شروع پاس خود روی نقطه تماس تمرکز کنید. شما باید از نظر ذهنی به خوبی وضعیت بدنی روی نقطه پاس تمرکز کنید.
۱۰- کمک کردن
شما تصمیم ندارید هر سویس را بازی کنید ولی باید برگردید و با دریافت کننده رو به رو شوید بنابراین اگر انها با توپ بّد بازی کنند شما آماده اید تا ان را به جریان بازی برگردانید